Keselamatan Siber : Isu dan Cabaran

Teknologi digital menjadi teras dalam pelbagai aktiviti manusia termasuk sosial, ekonomi, politik dan akademik. Kebergantungan yang tinggi terhadap teknologi digital mendedah organisasi dan rakyat kepada pelbagai risiko ancaman siber. Ancaman keselamatan yang dahulunya bersifat fizikal kini beralih kepada ruang siber yang semakin meningkat dan membimbangkan. Ancaman siber kini merupakan isu keselamatan yang perlu diberi tumpuan bukan sahaja pada peringkat pengguna dan organisasi, malahan juga pada peringkat nasional dan antarabangsa.

Revolusi teknologi digital membawa seiring dengannya tren cabaran keselamatan dalam bentuk ancaman siber. Isu keselamatan kini tidak lagi berkisar pada dimensi darat, laut, udara dan angkasa, tetapi melangkaui dimensi siber. Ruang siber diiktiraf sebagai dimensi kelima dan isu keselamatan siber menarik perhatian pakar keselamatan dan strategik, penyelidik, akademia dan industri.  Risiko serangan siber ke atas sektor kritikal yang merangkumi sektor Kerajaan, Pertahanan dan Keselamatan, Perbankan dan Kewangan, Tenaga, Kesihatan, Air, Makanan dan Pertanian, Maklumat dan Telekomunikasi, Pengangkutan, serta Perkhidmatan Kecemasan mampu melumpuh jentera pentadbiran dan operasi sesebuah organisasi. Malahan, serangan siber tersebut yang berlaku secara berterusan boleh menjejas keselamatan negara dan kesejahteraan rakyat.

Jenayah Rompakan Siber

Jenayah siber ters meningkat  termasuk yang mensasar sektor e-dagang iaitu perniagaan atau perdagangan yang mengguna Internet sebagai medium untuk tujuan komunikasi dan juga transaksi secara dalam talian. Pengguna Internet juga kini menjadi sasaran yang mudah oleh penjenayah siber lantaran kelalaian dan kejahilan mereka sendiri.

Walaupun jumlah rompakan terhadap institusi perbankan serta kewangan dilihat berkurangan, namun institusi tersebut masih tidak selamat dari ancaman jenayah. Malah, institusi tersebut kini berhadapan jenayah siber yang semakin serius berikutan penggunaan perkakasan dan aplikasi komputer serta perluasan sistem rangkaian komputer. Penjenayah siber kini mengguna komputer dan perisian jahat sebagai senjata untuk mencuri wang dalam ruang siber.  Dalam kebanyakan kes, pihak berkuasa hanya bertindak setelah sesuatu jenayah berlaku iaitu setelah mangsa menyedari sejumlah wang mereka dicuri. Ancaman rompakan oleh penjenayah siber sukar dikesan berikutan masalah pembuktian di samping kepakaran penjenayah yang mempunyai teknik untuk berselindung dalam ruang siber sehingga menghadapi risiko yang minimum untuk dikesan pada peringkat awal.

Pasaran Gelap Internet

Semakin ramai pakar komputer yang menyalahguna kepakaran untuk mendapat keuntungan kewangan dengan mudah dan cepat. Antaranya, mencuri maklumat penting dan harta intelek untuk diperdagang dalam pasaran gelap Internet mengguna matawang digital yang dinamai syiling bit (bitcoins). Maklumat peribadi berkaitan kewangan boleh diguna oleh sindiket jenayah terancang untuk mengklon kad kredit dan memalsu pelbagai identiti. Kumpulan pakar penggodam juga menyedia produk dan perkhidmatan teknikal seperti alat dan tutorial penggodaman, perisian jahat, dan infastruktur botnet.  Mereka mendapat bayaran yang lumayan menerusi perdagangan produk dan perkhidmatan tersebut lantaran permintaannya yang tinggi

Perisian Jahat dan Botnet

Perisan jahat merupakan senjata siber yang diguna untuk melaksana pelbagai aktiviti jenayah dalam ruang siber mengganti senjata konvensional. Antara fungsi perisian jahat termasuk mencuri dan memadam maklumat, mengunci fail atau sistem komputer, dan menafi sesuatu perkhidmatan komputer agar tidak boleh diakses atau diguna. Pada amnya, komputer yang dijangkiti perisian jahat boleh dirampas dan dikawal oleh penyerang siber untuk menyerang mana-mana sasaran mereka. Botnet yang merupakan sistem rangkaian komputer yang dijangkiti perisian jahat dihubung kepada pelayan pemerintah dan kawalan oleh penyerang siber untuk memungkin botnet diguna sebagai pangkalan bagi melancar serangan siber global.  Penyerang siber sukar dikesan kerana mereka berselindung di sebalik infrastruktur botnet. Tambahan pula organisasi atau negara yang disyaki terbabit sudah pasti menafi penglibatan mereka